Hondjes die qua uiterlijk lijken op de tegenwoordige Kooikerhondjes zijn al eeuwenlang op (Nederlandse) schilderijen terug te vinden. Er is zelfs in de historiën melding gemaakt dat een rood-wit hondje het leven gered zou hebben van Prins Willem de Zwijger (1533-1584) door hem wakker te maken zodat hij kon ontsnappen aan Spaanse overvallers.
Eeuwenlang is het Kooikerhondje de trouwe hulp en metgezel geweest van de kooiker (eenden jager) in de Nederlandse polders. Op een zeer specifieke manier werden eenden in de fuik ("kooi" genoemd) gelokt. Het Kooikerhondje was daarbij, met zijn dartele sprongen, een goede lokker voor de nieuwsgierige eenden.
Eind 19e eeuw kwam het vak van kooiker steeds meer onder druk te staan, onder meer door een ander waterbeheer en drooglegging van de polders. Dit had tot gevolg dat de kooiker rond 1900 vrijwel was uitgestorven. Een Barones, die zeer begaan was met de Nederlandse kynologie, heeft een handelsreiziger op pad gestuurd om, met een haarlok en afbeelding van het ideale kooikerhondje, op zoek te gaan naar geschikte hondjes om het ras terug te fokken. In Friesland vond hij het teefje "Tommie" wat aan de basis ligt van onze tegenwoordige Kooikerhondjes. Na jaren van terugfokken werd het ras voorlopig erkend in 1966 en kreeg het een definitieve erkenning in 1971.
Het Kooikerhondje is een ras dat nog maar zeer kort als huis- en gezelschapshondje gehouden wordt. Het vertoont dan ook nog zeer vele werkeigenschappen. Het kooikerhondje mocht enkel de eenden lokken, hij deed dit door speelse dartele capriolen in de rietkragen uit te halen. Dit moest heel stil gebeuren, dus zonder geblaf en de kooiker moest zijn hondje kunnen sturen en rustig kunnen krijgen met een simpel handgebaar. 's Nachts echter werd hij ook nog ingezet om, geheel zelfstandig, erf en goed vrij te houden van ongedierte.

Dit in gedachte houdend kunnen we van het kooikerhondje zeggen dat hij gemakkelijk leert, zelfstandig kan werken, geen blaffer is, erg gericht is op zijn baas, graag werkt met zijn baas en bovendien een handig formaat heeft met weinig vachtonderhoud. Kortom het ideale hondje! Maar... er zijn toch ook een paar "kleinigheden" waarmee rekening gehouden moet worden. Omdat het kooikerhondje maar 1 baas had waar hij altijd mee op pad was, én steeds als enig hondje gehouden werd is zij beslist eenkennig en terughoudend tegenover vreemde mensen en andere honden / dieren. Ook van andere kleine huisdieren (konijntje, cavia enz) moet hij leren dat het geen prooi is. De pup heeft dan ook een goede inprenting en socialisatie nodig waarbij hij op een positieve manier kan leren dat andere mensen en dieren ook een speelkameraad kunnen zijn.
Dus, ga op zoek naar een goede hondenschool, waar u al met een jonge pup (vanaf 8 weken) naar toe mag en waar veel aandacht besteed wordt aan de socialisatie met andere pups, volwassen honden en hondeneigenaren. Ga met een zak vol beloningssnoepjes naar de markt, een terras, het schoolplein met uitgaande schoolkinderen, en laat iedereen die maar wil, snoepjes geven aan uw pup. Kortom zorg ervoor dat uw pup geen eenkennig, angstig beestje wordt, maar de wereld met vertrouwen tegemoet durft te treden. Het kooikerhondje heeft beslist veel energie en kan hoge ogen gooien in agility, doggydance, flyball en is verzot op lange wandelingen en apporteerspelletjes. Heeft u niet altijd de tijd om aan deze energiebehoefte te voldoen, bedenk dan dat u ook thuis perfect zoek- en snuffelspelletjes met uw hondje kunt doen. Een kwartier spelen, waarbij het intellect van uw hondje wordt uitgedaagd, vermoeid hem meer dan een uur rustig wandelen. Bovendien is het heel erg leuk om te doen en voorkomt het dat u een nerveus hondje, dat hierdoor zelfs blafferig kan worden, in huis krijgt.

De vacht van het kooikerhondje is wit met helder oranjerode platen, maar ook wit/zwart en driekleur bestaat, hoewel deze niet erkend zijn door F.C.I. Sommige kooikerhondjes hebben "oorbellen", prachtige lange zwarte krullen aan hun oren, andere hebben kleine krullen, en er zijn kooikerhondjes die helemaal geen "oorbellen" hebben. Wat dit betreft zijn alle variaties toegestaan. Bovendien is bij een pup nog absoluut niet te zien of hij ze later wel of niet zal krijgen.

De schofthoogte van een kooikerhondje is tussen 35 en 40 cm. met een gewicht tussen de 9 en 15 kg. Een reu is meestal wat groter en zwaarder gebouwd dan een teef.

Het kooikerhondje is vanuit een zeer smalle basis gefokt, wat onherroepelijk tot gevolg heeft dat er erfelijke ziektes in het ras sluipen. Necrotiserende Myelopathie (kooikerverlamming) is er een van, en wordt veroorzaakt door een defect enzym, het komt tot uiting voor het 1e levensjaar en leidt altijd tot de dood. Er wordt stellig aangenomen dat deze ziekte erfelijk is alhoewel wetenschappelijk onderzoek dit nog niet aan heeft kunnen tonen. Gelukkig is er, door uitsluiting van "dragers" en hun nakomelingen, een kentering gekomen in de frequentie hiervan en wordt er inmiddels (in Nederland) nog maar 1 nieuw geval/jaar gemeld.

Vachtverzorging

Het Kooikerhondje heeft een zg. gecombineerde vacht met ondervacht. De vacht bestaat dus uit een korter gedeelte op zijn rug en langere haren aan de benen, en kraag. Over hun hele lichaam hebben ze een ondervacht. Deze ondervacht komt 2x per jaar in de rui. Op deze momenten wordt de vacht dof, dit is het eerst te zien op de flanken, en moet dan zeer grondig uitgeborsteld en uitgekamd worden. Dit is een langdurig werkje waar een ervaren hondenkapster toch wel enkele uren mee bezig is, maar dat u net zo goed zelf kunt, mits u het geduld hiervoor op kunt brengen. Het is belangrijk om al de ruiharen er op een zo kort mogelijke termijn uit te kammen, hooguit op enkele dagen, omdat de levensduur van een hondenhaar op zijn hele lichaam dezelfde is. Als u de ruihaar er op 1 dag uit kunt borstelen betekend dit dus dat alle haren over een half jaar samen in de rui komen waardoor u niet veel last hebt van haaroverlast. Tussen de ruiperiodes in heeft de vacht niet veel onderhoud nodig. Enkele plaatsen op het lichaam moet u tussentijds klitvrij houden. Deze plaatsen zijn de fringles rond de oren, onder oksels en liezen en aan de achterkant van de achterpoten, eventueel ook de staart. Hier moet regelmatig geborsteld of gekamd worden, probeer tussen de ruiperiodes in wel uitsluitend de bovenvacht te borstelen en niet tot in de ondervacht te borstelen of kammen.

Om de ondervacht uit te borstelen moet de vacht laag voor laag grondig geborsteld worden met een rechte pinnenborstel (géén universeel borstel met kromme ijzeren pennetjes) hierna moet de vacht laag per laag uitgekamd worden met een grof getande kam, en hierna nogmaals met een fijngetande kam om de laatste haren uit te kammen. Zorg hierbij dat u gemakkelijk kunt werken en dat uw hond niet constant weg loopt. U kunt uw hond bv op een tafel zetten met een riem rond buik en hals die u aan het plafond bevestigd.

Voor een borstelbeurt van Uw Kooikerhondje hebt u de volgende kammen en borstels nodig :




Houdt er bij castratie of sterilisatie rekening mee dat uw hond een zg. castratievacht kan krijgen. Dit is een vacht waarbij de onderwol "op hol" slaat en langer wordt dan de bovenvacht, u krijgt dan een hond met een wollige, pluizige vacht te zien.

Als u vindt dat de vacht van de hond op sommige plaatsen te lang wordt (bv op de achterpoten) laat deze dan NOOIT knippen of scheren, maar laat deze dan uitplukken bij een goede hondentrimmer die verstand heeft van hondenvachten. Vraag hoe ze de vacht van de hond gaat behandelen, wat ze van plan is te gaan doen. Nog te vaak komen honden bij de hondentrimmer vandaan waar ze een behandeling hebben gekregen die niet overeenstemt met hun vacht. Tenslotte is het vak van hondentrimmer geen beschermd beroep en wordt er veel te vaak naar schaar of scheermachine gegrepen.

Heeft uw hond toch een erg vaste klit, die u niet uitgeplozen krijgt met uw vingers, neem dan een schaar met een scherpe punt, zet de punt tussen huid en klit en knip zo, naar buiten toe, de klit enkele keren in de lengte door. Op deze manier beschadigd u de vacht minimaal en kunt u de klit gemakkelijk uitpluizen met uw vingers en daarna verder uitkammen.

Wassen

Probeer uw hond zo weinig mogelijk te wassen, misschien is het voldoende om uw hond goed af te spoelen met lauwwarm water. De vacht van uw hond is vet, waardoor vuil en vocht zich niet vastzet op de vacht. Bij het wassen met shampoo ontvet u de vacht, waardoor vuil en vocht zich echt vastzet op de vacht. Het gevolg kan zijn dat uw hond er, de dag nadat hij gewassen is, viezer uitziet dan voor zijn wasbeurt! Als het toch nodig is om hem te wassen, doe het dan met een milde honden- of puppyshampoo, gebruik geen shampoo voor mensen, de PH waarde van onze huid is volledig anders dan de PH waarde van de huid van de hond, waardoor onze shampoo nog veel agressiever voor zijn vacht is.

Borstel steeds uw hond goed uit VOOR het wassen, klitten in de vacht krijgt u na het wassen en drogen vrijwel niet meer uitgeborsteld.